Kako stvoriti NVO?

Nocion NVO-a na Kosovu
Ovdašnja NVO je udruženje ili fondacija, osnovana na Kosovu za realizaciju ciljeva zasnovanih na važeće zakone, za javni doprinos ili za uzajamni interes.

Za više informacija:

Nocion NVO-a na Kosovu (po Zakonu o slobodi udruživanja u nevladine organizacije, član 5 koji pojašnjava nocion za NVO-e na Kosovu)

Lokalni NVO je udruženje ili fondacija, formirana na Kosovu za ostvarivanje cilja zasnovanog na zakonu, za javnu dobit ili za uzajamni interes.
Udruženje je jedna organizacija članstva. Udruženje mogu formirati najmanje tri (3) ili više osoba, gde najmanje jedna osoba od njih ima stalan boravak ili kancelariju na Kosovu.
Fondacija je organizacija bez članstva, stvorena za menadžiranje vlasništva ili bogastava.
Jedna fondacija se može stvoriti od jedne ili više osoba, u slučaju da najmanje jedna ili više osoba od njih ima boravište ili kancelariju na Kosovu.



1. Osnivanje

NVO se osniva potpisivanjem osnivačkog akta koji potpisuju najmanje tri osobe.

Za više:
Osnivanje Udruženja ili Fondacija na Kosovu (zasnovano na Zakon o slobodi udruživanja u nevladine organizacije, član 6 a koji se bavi osnivanjem nevladinih organizacija).

Udruženje ili fondacija se osnivaju posredstvom osnivačkog akta koji sadrži dole navedene podatke:
-    zvanični naziv, zvanični akronim kao i službeni simbol organizacije;
-    organizacionu formu (udruženje, fondacija);
-    adresu organizacije;
-    ciljeve i aktivnosti organizacije;
-    imena i adrese osnivača;
-    ime, adresu i druge informacije za kontaktiranje ovlaštenog predstavnika, i
-    vremenski rok za koji se organizacija osniva, ako postoji tako nešto.

Fondacija se može osnovati i testamentom, ili ostavljanjem nasledstva, ako on sadrži informacije određene paragrafom 1. u članu 6 ovog Zakona.

 Udruženje ili fondacija ima statut koji treba sadržavati podatke koji slede:
-    naziv organizacije, sedište i njen simbol;
-    ciljeve organizacije;
-    naziv najvisočijeg upravljačkog organa;
-    ako je NVO udruženje, procedure za izbor i udaljavanje članova,
-    uslove za učlanjivanje kao i ako organizacija odluči da ima neki Bord, procedure za
-    izbor i udaljavanje članova borda kao i podelu kompetencija i
-    odgovornosti između Generalne Skupštine i članova Borda;
-    ako je NVO fondacija, procedure za izbor i udaljavanje članova Borda;
-    kompetencije i odgovornosti službenika, ako ima predviđeno;
-    način donošenja odluka;
-    pravila i procedure za:
-    promenu osnivačkog akta i statuta;
-    spajanje, podelu ili raspuštanje organizacije, i
-    dodeljivanje sredstava koja ostanu nakon raspuštanja.
 
 Statut može sadržavati svako pravilo, dispoziciju ili drugu proceduru, koja nije u suprotnosti sa uslovima predviđenim zakonom.

Pravila i procedure za unutrašnje upravljanje koje sadrži statut NVO-a, trebaju biti u skladu sa demokratskim principima.

Udruženje ili fondacija ima samo one kompetencije i ima samo prava na angažman na onim aktivnostima i ciljevima, koje su u saglasnosti sa osnivačkim aktom i statutom a koje su dozvoljene i zakonom.



2. Izrada statuta

Kako bi funkcionisala svaka NVO ona treba posedovati svoj uređen statut. Jedan model izrade tatuta organizacije može se dobiti u kancelariji Departamanta za Registraciju i Veze sa NVO-ima, ili na službenoj web-stranici pri istom Ministarstva Javne Administracije.

Za više:

Statut organizacije


Statut organizacije služi za upravljanje organizacijom. Najlakši način da se izradi jedan statut je uzimanje modela orjentacionog formulara za statut NVO-a, koji se može dobiti u Departamentu za Registraciju i Veze sa NVO-ima, ili preuzeti na službenoj web-stranici Ministarstva Javne Administracije.

Ovaj model ima nekoliko značajnih tačaka ili statutarnih članova, koje treba odrediti svaka NVO u saglasnosti sa misijom i vizijom koju ima:

Naziv, forma i adresa
U ovom članu obuhvate se podaci o nazivu, skraćenici, adresi i jedan skraćeni opis za profil organizacije.

Osnivači
Ovaj član određuje fizička ili pravna lica koja su osnivači organizacije, od kojih jedan treba biti i ovlašteni predstavnik organizacije na Kosovu.

Cilj
Pod ovim članom treba opisati razloge osnivanja organizacije i njenih ciljeva kao i zamišljenih aktivnosti kojima će se postići ovaj cilj.

Članstvo
U jednom ili više statutarnih članova određuje se članstvo organizacije, način kako se ostvaruje ili gubi članstvo u organizaciji, obaveze članstva, funkcionisanje i odgovornosti Skupštine Članova, sastanci Skupštine Članova, i dr.

Bord Direktora / Upravljački Bord
Kompetencije i odgovornosti Upravljačkog Borda, obuhvativši izbor borda i njegov mandat, i td.

Službenici i Zaposleni
Pod ovim članom se objašnjavaju načini kako će organizacija imenovati službenike ili osobe koje preuzimaju odgovornost za obavljanje dnevnih zadataka organizacije, načina njihovog angažmana, kompenzacije, i td.

Ostali statutarni članovi
U statutarnim članovima predviđeni su izveštaji, finansije, izmena statuta, raspuštanje organizacije, i td.

Osim ovih neophodnih statutarnih članova, osnivači udruženja mogu obogatiti statut i drugim pitanjima koja se smatraju neophodnim za valjano funkcionisanje udruženja.





3. Da bi registrovali jednu NVO

Registracija NVO-a se vrši u Departamentu za Registraciju i Veze sa NVO-ima, u okviru Ministarstva za Javnu Administraciju.
 
Za registrovanje u ministarstvu treba popuniti i priložiti ove zahteve:
- osnivački akt
- statut organizacije
- fotokopije ličnih karti ili pasoša osnivača NVO-a.
- listu članova NVO-a, kompletiranu sa podacima
- zvanični simbol – logo organizacije
- izabrana jedna osoba kao ovlašćeni predstavnik
- adresu organizacije na Kosovu: naziv, adresu i kontakt i druge informacije ovlaštenog predstavnika
- zahtev za Registraciju NVO-a i jednu pisanu izjavu od jednog ovlaštenog predstavnika NVO-a, koji će saopštiti ciljeve NVO-a i jedan opšti opis aktivnosti koje NVO planira da ostvari na Kosovu.

Za više:

Registracija NVO-a (zasnovano na Zakonu o slobodi udruživanja u nevladinim organizacijama, član 9 koji se bavi pitanjem registrovanja nevladinih organizacija)

Svaka osoba, nezavisno od pripadnosti, na bazi rase, boje, pola, vere, političkih i drugih ubeđenja, nacionalne ili društvene pripadnosti, veze sa nekom zajednicom, vlasništva, ekonomskog ili socijalnog stanja, seksualne ili rodne orjentacije, ograničenih sposobnosti ili nekog drugog ličnog statusa, ima pravo registrovati NVO, u saglasnosti sa uslovima i okolnostima određenim ovim zakonom. Nijedna osoba nema potrebe da registruje NVO kako bi primenila pravo na udruživanje.

NVO se registruje pri odgovarajućem departamentu u Ministarstvu Javne Administracije.

NVO, zahtevu za registrovanje treba priključiti i jedan zahtev-formular, osnivački akt kao i njen statut.

NVO u pisanoj formi određuje Ovlaštenog Predstavnika. Sve zahteve za registraciju treba potpisati Ovlašteni Predstavnik NVO-a, a akt o osnivanju organizacije potpisuju sva tri osnivača.

Ovdašnje, strane ili one internacionalne NVO se registruju predavši dokumenta koja se navode u nastavku:
-    jedan zahtev - obrazac;
-    dokaz da je pravno lice na nekom drugom mestu;
-    adresu organizacije na Kosovu; i
-    jednu pisanu deklaraciju od jednog ovlaštenog predstavnika NVO-a, sa ovlaštenjem da izda jednu takvu izjavu, i što pokazuje:
-    ciljeve NVO-a;
-    jedan opšti opis aktivnosti koje NVO planira da ostvari na Kosovu, i
-    ime, adresu i druge kontakt-informacije ovlaštenog predstavnika.

Zahtevi za registrovanje NVO-a se predaju (i primaju) kod kompetentnih organa.

Odluke u vezi sa registracijom kao i brojeve registracije određuje kompetentni organ.

Dokumenta koja predaje NVO u podržavanju zahteva za registraciju trebaju biti na dotičnom jeziku u skladu sa Ustavom Republike Kosova.

Nezavisno od paragrafa 7 ovog člana, dokumenta koja predaje strana NVO i ona međunarodna da bi dokazala da je pravno lice u nekoj drugoj državi, trebaju biti na originalnom jeziku toga mesta, zajedno sa prevodom dokumentacije na zvaničnom jeziku Republike Kosova. Prevod treba biti od ovlaštenog-licenciranog prevodioca. Svaka sadržajna ili prevarantska razlika između jezika sa originala i prevedenog dokumenta je razlog za povlačenje registracije organizaciji.

Kompetentni organ pušta NVO-u certifikat o registrovanosti, ili jednu odluku u pisanoj formi kojom se odbija registracija unutar šezdeset (60) dana od dana primanja zahteva za registraciju, osim ako kompetentni organ podnese pisani zahtev pre isteka tog roka, za daljnje informacije, ili za pojašnjenje. Ako se odbije registracija, nadležni organ obuhvata obrazloženje za odbijanje u odluci na zakonskoj osnovi na bazi čega se odbija registracija kao i dispozicije za pravo na žalbu.

Ako nadležni organ podnese pismeni zahtev za dopunske informacije, ili za pojašnjenje vezano za zahtev za registrovanje, rok od šezdeset (60) dana unutar koga ovlašteni organ treba da izda Certifikat o registraciji, ili pismenu odluku kojom se odbija registracija čime prestaje tok do roka od dana pismenog zahteva. Sa primanjem dopunskih informacija, ili zahtevanih pojašnjenja, kompetentni organ izdaje Certifikat o Registraciji, ili odluku o odbijanju registracije unutar roka od:
-    broja dana preostalih od roka šezdeset (60) dana za puštanje odluke;
-    četrnaest (14) dana od primanja dopunskih informacija, ili pojašnjenja, bilo koji od ovih rokova koji je duži.

NVO informiše kompetentnog organa unutar trideset (30) dana vezano za svaku promenu koje prouzroče tražene informacije po paragrafima 1. i 3. člana 6 i paragrafa 5. iz ovog člana. Promene u registraciji podležu procedurama, standardima i istovetnim vremenskim rokovima, kao oni koji su sprovedeni u početnom slučaju registrovanja. Promene koje prihvati kompetentni organ, drže se, registruju i stave na raspolaganju javnosti u skladu sa članom 12. ovog zakona.